EN 1090 Sertifikası: Çelik ve Alüminyum Üreticileri için Sertifikasyon Süreci ve Yasal Gereklilikler

Eğer çelik veya alüminyum yapı elemanları üretiyorsanız, EN 1090 sertifikası muhtemelen bakanlık denetimi, müşteri isteri veya sözleşme isteri olarak karşınıza çıkmıştır.

Bu sertifika, ürünlerinize CE işareti koyabilmeniz ve Avrupa pazarına açılabilmeniz için gereklidir. Peki, EN 1090 sertifikasını neden almalısınız, sertifikasyon süreci nasıl işler ve yasal gereklilikler nelerdir?

Bu yazımızda, 2015’den beri teknik tecrübeye dayanan bilgi birikimimizle bu soruları samimi bir dille cevaplayacak; sertifikasyonun iş süreçlerinize nasıl katkı sağlayabileceğini ve uygun fiyat avantajıyla nasıl temin edilebileceğini anlatacağız.

Fabrika ortamında montajı yapılan çelik bir yapının iskeleti. Bu tür yapısal bileşenlerin yasal olarak satılabilmesi için EN 1090 sertifikasyonu ile CE işareti taşıması gereklidir. Sertifikasyon, üretimde kalite ve güvenlik standartlarını sağlamayı amaçlar.

Sertifikasyon Süreci

EN 1090 sertifikasyon süreci, firmanızın üretim kalitesini belirli standartlara göre değerlendiren teknik bir denetim sürecidir. Bu süreç, başta Fabrika Üretim Kontrolü (FÜK) sistemi kurulumu olmak üzere, üretim faaliyetlerinizin planlı ve kontrollü olduğunu göstermeyi hedefler​. Demirkanat Mühendislik olarak işletmenizde hiçbir çalışmanın olmadığını varsak,

Sertifikasyonun adımlarını kısaca şöyle özetleyebiliriz:

Hazırlık ve Ön Değerlendirme: İlk adım olarak, firmanızın mevcut durumunu gözden geçirmeniz gerekir. EN 1090 belgelendirmesinde sertifikayı alabilmeniz için bazı asgari şartları sağlamak zorunludur​.

Örneğin, bir kalite yönetim sisteminizin (tercihen ISO 9001 belgesi) olması ve işletilebilir asgari dokümanların olması (El kitabı, makine ekipman listesi, kalibrasyon listesi, makine bakım kayıtları, PQR, WPS,WQTT listeleri bunların bazılarıdır), onaylanmış kaynak prosedürlerinizin (PQR, WPQR) ve yetkin kaynakçı sertifikalarınızın (WQT) bulunması önemlidir.

Ayrıca üretimde tahribatsız muayene (NDT) kontrollerini yapabiliyor olmanız, bünyenizde bir kaynak mühendisi veya kaynak koordinatörü bulundurmanız ve kurulu bir FÜK (Fabrika Üretim Kontrolü) sistemine sahip olmanız beklenir. Bu koşullar sağlanmadan belgelendirme denetimine başlamak genellikle mümkün değildir. Bu noktada kaynak mühendisi (IWE) kendi bünyenizde bulundurabileceğiniz gibi dış kaynaklı kaynak mühendisliği hizmeti de alabilir denetime iş sözleşmesini ibraz edebilirsiniz, kaynak mühendisi olmayan işletmelerde EN 14731 (Kaynak koordinasyonu -Görevler ve sorumluluklar) standardına göre eğitim almış personel ile süreç ilerletilebilmektedir. EN 14731 Eğitimi ile ilgili detaylı bilgiyi https://demirkanat.com.tr/14731-egitimi-kaynak-koordinasyon.html bloğumuzdan inleyebilirsiniz.

Uygulama Sınıfının (EXC) Belirlenmesi: EN 1090 standardı, yapınızın niteliğine göre dört farklı uygulama sınıfı tanımlar:

EXC1 en basit ve düşük riskli yapılar için, EXC4 ise en karmaşık ve yüksek riskli yapılar içindir​

Örneğin, basit tarım yapıları EXC1 iken köprü veya nükleer tesis gibi kritik yapılar EXC4 sınıfına girer​

Firmanızın üretim yaptığı yapı türlerine göre uygun sınıf belirlenir ve sertifikasyon bu kapsamda yürütülür. Bu sınıfı belirlerken projenizdeki teknik isterleri değerlendirmek gerekir. Sözleşme ve teknik şartnamenin incelenmesi ve EXC sınıfının belirlenmesi için teknik uzmanlarımızdan destek alabilirsiniz.

Dokümantasyon ve Sistem Kurulumu: Belirlenen EXC sınıfına uygun olarak, şirketinizde Fabrika Üretim Kontrolü kapsamındaki dokümantasyon hazırlanır. Bu dokümanlar; sorumlu personel tanımları, üretim süreç talimatları, kalite kontrol prosedürleri, kalibrasyon kayıtları ve uygunsuz ürünleri kontrol yöntemleri gibi konuları içermelidir.

EN 1090 sertifikası verdiğimiz işletmelere gerekiyorsa, ISO 3834 gibi bir Kaynak Kalite Yönetim Sistemi de entegre edilmesi tavsiye ediyoruz.

Tüm bu standartlar yerine getirildiğinde, firmanız denetime hazır hale gelir. Bu aşamadan sonra TÜRKAK akredite belgelendirme denetimine başvurabilirsiniz.

Denetim ve Belgelendirme: Hazırlıklar tamamlandıktan sonra akredite olmuş bir onaylanmış kuruluş (notified body) devreye girer. Bu kuruluş, firmanızın dokümanlarını inceler ve sahada denetim yapar.

Bu kuruluşların listesine https://asist.turkak.org.tr/tr/accreditation/accreditationagencysearch TÜRKAK’ın sitesinden ulaşabilirsiniz.

Denetimde, üretim süreçlerinizin EN 1090 standardına uygunluğu, kaynaklı imalat kaliteniz, malzeme izlenebilirliği ve FÜK sisteminiz, Kaynak neznindeki yeterlilikleriniz değerlendirilir. Gereken tüm şartlar sağlanıyorsa, denetim sonunda firmanız EN 1090-1 sertifikasını almaya hak kazanır. Bu sertifika ile birlikte bir Performans Beyanı düzenleyerek ürünlerinize CE işaretini iliştirebilir, sertifikayı müşterilerinize sunabilir veya bakanlık denetim gereği alıyorsanız ilgili yasal mercilere ibraz edilebilir. ​

Böylece, ürünleriniz iç piyasa ve dış piyasa pazarında serbestçe dolaşabilir hale gelir.

Sertifikasyon sürecinin baştan sona düzenli ilerlemesi için teknik detaylara hakim olmak önemlidir. Kendi başınıza yürütmeniz mümkündür ancak hem doküman hemde saha tecrübesi olan yetkin birisi ile çalışmak süreci büyük ölçüde kolaylaştırır. Uzman desteği, beklenmedik hataları önleyerek işleri hızlandırır ve hızlı ve sonuç odaklı çalışma imkanı sunar.

Demirkanat Mühendislik olarak biz de bu noktada, 2015’den beri teknik tecrübemizle süreci sizin adınıza planlıyor ve yönetiyoruz. Böylece belgelendirme süreciniz daha stressiz ve verimli hale geliyor.

Yasal Gereklilikler

EN 1090 sertifikası, yalnızca bir kalite belgesi olmanın ötesinde, yasal bir zorunluluk taşıyor. Avrupa Birliği’nin 305/2011 Yapı Malzemeleri Regülasyonu kapsamında, çelik ve alüminyumdan yapılan taşıyıcı yapı elemanlarının 1 Temmuz 2014 tarihinden itibaren CE işaretine sahip olması zorunlu kılınmıştır​.

Başka bir deyişle, eğer bina, köprü, çatı gibi taşıyıcı bir yapı inşa ediyor veya bu yapılar için bileşen üretiyorsanız, ürünlerinizin EN 1090 standardına uygun olduğunu belgelemek zorundasınız. Aksi takdirde, yasal olarak bu ürünleri piyasaya sürmeniz mümkün olmaz.

Türkiye’de de Yapı Malzemeleri Yönetmeliği ile EN 1090 standardı uyumlaştırılmıştır​

Bu yönetmelik gereği, çelik ve alüminyum yapı malzemeleri üreten firmaların EN 1090 sertifikası alarak CE işareti kullanması şarttır. İlgili resmi kurumlar zaman zaman denetimler yaparak üreticilerin EN 1090 belgesine sahip olup olmadığını ve standardın şartlarını karşılayıp karşılamadığını kontrol edebilmektedir​.

Bu denetimlerde olumsuz bir durumla karşılaşmamak ve yasal sorumluluklarınızı yerine getirmek için belgelendirme sürecini geciktirmemek önemlidir.

Yasal gerekliliklerin yanı sıra, EN 1090 sertifikası firmanıza bir güven kalkanı da sağlar. CE işareti taşıyan bir ürün, belirlenmiş tüm Avrupa güvenlik ve kalite kriterlerini karşıladığını gösterir. Bu da müşterilere ve iş ortaklarınıza, ürünlerinizin standartlara uygun ve güvenilir olduğu mesajını verir. Özellikle uluslararası ihalelerde ve büyük projelerde EN 1090 belgesine sahip olmak bir ön koşul haline gelmiştir. Dolayısıyla, bu sertifika rekabet gücünüzü artıran bir yatırım olarak görülmelidir.

EN 1090 Sertifikasının İş Süreçlerine Katkıları ve Avantajları

EN 1090 sertifikası almak, firmanızın sadece hukuki gerekliliklerini karşılamakla kalmaz, aynı zamanda iş süreçlerinize önemli katkılar sağlar. Sertifikasyon sürecinde yapılan iyileştirmeler ve standartlaştırmalar, günlük operasyonlarınızda kaliteyi ve verimliliği artırır:

Tutarlı Kalite ve Güvenlik: EN 1090 standartları, üretimdeki her adımın belirli prosedürlere göre yapılmasını sağlar. Bu da ürün kalitesinde tutarlılığı ve yapı güvenliğinde yüksek seviyeyi garanti eder. Sonuç olarak, sahada daha az hata, daha az yeniden işleme ve daha güvenli projeler elde edersiniz.

Pazar Erişimi ve Rekabet Gücü: CE işareti, ürünlerinizin Avrupa Birliği pazarında serbest dolaşımını mümkün kılar​.

Sertifikalı bir üretici olarak, yurtiçinde ve yurtdışında rakiplerinize karşı avantaj kazanırsınız. Birçok müşteri ve proje sahibi, tedarikçi seçiminde EN 1090 belgesine sahip firmaları tercih etmektedir. Bu da iş hacminizin artmasına ve yeni fırsatlara kapı açar.

İç Süreçlerin İyileştirilmesi: Sertifikasyon, şirket içi disiplin ve düzeni artırır. Fabrika Üretim Kontrolü sistemi sayesinde dokümantasyon, izlenebilirlik ve kalite kontrol mekanizmaları kurulmuş olur. Bu da uzun vadede üretim verimliliğini yükseltir, kaynakların daha etkin kullanılmasını sağlar. Standartlara uygun çalışma kültürü, ekibinizin teknik yetkinliklerini geliştirir ve iş yapış şeklinizi olgunlaştırır.

Müşteri Güveni ve İmaj: EN 1090 belgesine sahip olmak, firmanızın uluslararası kabul görmüş standartlara uyduğunu gösterir. Bu durum, müşterileriniz nezdinde güven yaratır ve marka itibarınızı güçlendirir. Kalite belgelerine sahip bir firma olarak, teklif verdiğiniz projelerde bir adım önde başlarsınız.

Demirkanat Mühendislik olarak iş bitirici politikamız ile belgelendirme hizmetini küçük ve orta ölçekli işletmeler için erişilebilir hale getiriyoruz. EN 1090 sertifikası almanın maliyeti, firmanızın mevcut durumuna ve eksiklerine bağlı olarak değişebilse de, doğru bir yol haritası ile bu süreci bütçenize uygun şekilde yönetmek mümkündür. 2015’den beri teknik tecrübemiz sayesinde, kaynaklarınızı verimli kullanabileceğinizi ve hangi adımlarda tasarruf sağlayabileceğinizi iyi biliyoruz. Referanslarımız ve daha detaylı bilgi için bize ulaşabilirsiniz.

Sonuç

Sonuç olarak, EN 1090 sertifikası çelik ve alüminyum yapı üreticileri için bir tercihten ziyade zorunluluktur ve işletmenizin geleceği için stratejik bir adımdır. Bu belgeyi almak, yasal yükümlülüklerinizi yerine getirmenin ötesinde, ürün kalitenizi yükseltir, pazar erişiminizi genişletir ve şirket içi süreçlerinizi iyileştirir. Eğer siz de firmanızın hem yurtiçinde hem de Avrupa pazarında söz sahibi olmasını istiyorsanız, EN 1090 sertifikasyon sürecini bir an önce planlamanızı öneririz.

Demirkanat Mühendislik olarak, 2015’den beri teknik tecrübemizle sertifikasyon süreçlerinizde yanınızdayız. Dostane ve mühendis odaklı yaklaşımımızla, süreç boyunca karşılaşabileceğiniz teknik zorlukları birlikte yönetiyoruz.

Hızlı ve sonuç odaklı çalışma prensibimiz sayesinde belgelendirme işlemlerini minimum sürede tamamlayarak işletmenizin vakit kaybetmeden yoluna devam etmesini sağlıyoruz.

Daha detaylı bilgi ve hizmet teklifi almak için bize ulaşabilirsiniz.